رشته مهندسی آب بخشی از صنعت آب و رسته مهندسی علوم آب شامل رشته عمران و کشاورزی است که به طور خاص بر طراحی سازههای آبی، نحوه مدیریت ، برنامه ریزی ، پایش و کنترل آبهای هر منطقه میپردازد . این رشته کلیه پروژههای مبتنی بر مسائل آب را پوشش میدهد که میتوان به ساخت و مدیریت سدها ، طراحی بندهای انحرافی ، سدهای خاکی، شبکه های آبیاری و زهکشی، طراحی کانالهای انتقال آب، آبگیرها، پلها، ابنیه ها، زهکش ها، ساماندهی رودخانه ها، سازه های اندازه گیری ، سامانه های آبیاری نوین سطحی و تحت فشار ، مدیریت منابع آب اعم از آبهای سطحی و زیرزمینی ، سیلاب و خشکسالی و مسائل اقلیمی محصولات کشاورزی و همچنین مسائل مرتبط با آب و محیط زیست را شامل میگردد . رشته آب در سالهای قبل به نام مهندسی آبیاری معروف بود که بعدا با تلفیق رشته های مهندسی عمران آب و مهندسی آب به رشته علوم و مهندسی آب تغییر نام یافت. زمان تاسیس گروه مهندسی آب سال 1348 شمسی می باشد و از قدمتی بیش از نیم قرن برخوردار است . رشته علوم و مهندسی آب در دانشگاه ارومیه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه ارومیه سه گرایش سازه های آبی، منابع آب و آبیاری و زهکشی دانشجو می پذیرد . علاوه بر آن، از سال 97 در رشته هواشناسی کشاورزی در مقطع کارشناسی ارشد هم جذب دانشجو انجام می گیرد.
اهمیت رشته مهندسی آب
آب محدودیت اصلی در کره زمین بوده و چرخه آب و چرخه حیات در هم تنیده هستند . پروژه های آب به طور قابل توجهی حائز اهمیت هستند؛ زیرا تمام حیات وابسته به آب می باشد. این یک پیش شرط برای وجود انسان و پایداری سیاره است. آب یک منبع پیچیده و همیشه در حال تغییر است و تقریبا با همه مباحث اجتماعی ، اقتصادی ، زیست محیطی و علمی در جهان مرتبط است و برای توسعه متوازن اجتماعی-اقتصادی، حفظ اکوسیستم های آبی سالم و بقای انسان و طبیعت حیاتی است. جهان در مرحله دگرگونی شدید قرار دارد، انفجار جمعیت ، تغییرات آب و هوایی حدی و بحران های زیست محیطی که باید در نظر گرفته شوند، بنابراین پروژه ها برای غلبه بر چالش های رو به رشد تقاضای آب سالم و کافی ، نیازبه تخصص و نوآوری دارند. مشاغل صنعت آب همیشه مورد تقاضا هستند تا این ابر چالش ها را مدیریت و برنامه ریزی کنند.
چرا به مهندسان آب نیاز داریم؟
نیاز به متخصصین و مهندسان آب برای تمام جوامع بشری اجتناب ناپذیر می باشد. بخاطر پیچیده و چند وجهی بودن مسائل آب انتظار میرود مهندسان آب برای مقابله با چنین چالش های تربیت گردند تا در مدیریت تغییرات اقلیمی ، مدیریت بحران های های مرتبط با آب و مدیریت چالش های زیست محیطی موثر واقع گردند. تخمین زده می شود که تا سال 2050، تعداد افراد در معرض خطر سیل از سطح فعلی 1.2 میلیارد به 1.6 میلیارد نفر افزایش یابد و توامان کاهش عرضه آب و خشکسالی روی بدهد . مهندسان آب مبتکر و ماهر برای طراحی و ارائه سیستم های پایدار مورد نیاز هستند که تغییرات آب و هوایی و تأثیر آن بر همه گونه های زنده را کاهش دهند. اطمینان از دسترسی همه به خدمات آب و فاضلاب پایدار برای سال های آینده بسیار مهم است. بنابراین مهندسان آب توانمند با قدرت مدیریت بالا با کیفیت آموزشی برتر و مسئولیت پذیری بالا و با یک رویکرد جامع تربیت گردند تا خدمات آب بصورت پایدار در هر منطقه ای با کمترین چالش های زیست محیطی ارائه گردند.